لوتکەی تیانژین، ئەگەری دونیایەکی تر / سەردار عەزیز

چاویارنیوز – ئەمڕۆ شی ژیاوپینگ میوانداری هەریەک لە مودی و پوتین و ئەردۆگان و ژمارەیەکی تری زۆری سەرۆکەکان دەکات لە شاری تیانژین.
ئەم دیدارە زۆر ڕەهەندی هەیە، بەڵام ڕەهەندێکی بۆ ئێمە جێگای بایەخە، جیاوازبون یان نەیارێتییەتی لە گەڵ شارستانی ڕۆژئاوادا. ئەوەی جێگای ئایرۆنییە، شاری تیانژین کە یانی بەندەری ئیمپراتۆر، وەک شارێکی سەردەریا هەمیشە کراوەبوە بە سەر کەلتوری دەرەوەی خۆی، بە تایبەتی ڕۆژئاوادا. لە سەدەی نۆزدە، جوڵانەوەی ڕۆژئاواگەریی، لەم شارەدا سەرهەڵدەدات.
ئەمین مەعلوف لە دوا کتێبیدا باس لە سێ هەوڵ یان سەرهەڵدان دەکات کە لە لایەن ڕۆژهەڵاتەوە، ئالانگاریی بۆ ڕۆژئاوا دروست کردوە، یەکەمیان بردنەوەی ژاپۆنییەکانە لە ڕوسەکان لە سەرەتای سەدەی بیستدا، کە بەرهەمی چاکسازیی یان مۆدێرنەبونی میجیی بوو. پاشان شۆرشی ئۆکتۆبەر، سێیەمیان کە لە هەمویان گەورەتر ئەمڕۆی چینە.
ئایا لە سێیەم جاردا ڕۆژهەڵات یان چین سەرکەوتوو دەبێت بە سەر ڕۆژئاوادا؟
چین لە ماوەی ڕابوردودا موغجیزەی خولقاند، بەڵام بە پشتیوانی و هاوکاریی ڕۆژئاوا، لە ڕوبەڕوبونەوەی ڕۆژئاوادا، ڕوبەڕوی ڕکەبەری سەخت و کێشەی زۆر دەبێتەوە. چونکە ئابوری چین لە سەر بنەمای پیشەسازی و هەناردەیە. بەڵام چین لە دەوڵەمەندبونیدا، گەرچی دیموکراسی نەبوو، بەڵام ڕوبەڕوی هەمان کێشەکان دەبێتەوە کە ڕۆژئاوا بە دەستیەوە دەناڵێنّت، وەک بچوکبونەوەی خێزان، نەبونی دەستی کار لە داهاتودا، زۆربونی پیر، بە بن بەست گەشتنی ئەم مۆدێلە لە ئابوری، زۆر هۆکاری تر.

ململانێی زلهێزەکان لە دونیادا بەشێکی دانەبڕاوی مێژوی مرۆڤایەتیە. مەعلوف بروای وەهایە کە سەردەمی هەژەمۆنیەتی دونیایی بە سەرچوە، بەڵام مانای ئەوەنیە کەس هەوڵی بۆ نادات.
کوردستان و عێراق ڕاستەوخۆ دەکەونە ژێر کاریگەری ئەم گۆڕانکارییانە، وەک چۆن دەبینیت ئێستا لە کوردستان چیندۆستی لە بڕەودایە، کە سەردەمی شەڕی ساردی سۆڤیەتدۆستیمان بیردەخاتەوە.
دیارە هەریەک لە وڵاتانی بەشداربوو، ئەجیندای تایبەتی خۆیان هەیە. بۆ نمونە هیند، دۆستی چین نیە، بەڵام چونکە ترەمپ تاریفەی زۆر خستە سەریان لە داخا چوون بۆ بەشداریی. دیارە هیند دەیەوێت نەوتی هەرزانی ڕوس بکڕێت و بازاڕی ئەمریکاش بە ڕویدا کراوەبێت، لە هەردوولای جۆگەکە بخوات. چینیەکان دەڵێن ئەگەر لە سەردەمی سەرنجڕاکێشدا بژیت وەک ئەوەیە کە نەفرەتت لێکرابێت. 愿你生活在有趣的时代