پەیوەندییەکانی مەزڵوم و شەرع لەژێر هەڕەشەی شمشێری ئەردۆگاندا

چاویارنیوز_ د.مەجید ساڵح نووسەرو ڕۆژنامەنووس لەوتارێکدا کە ئەمەی خوارەوە دەقەکەیەتی، دەنووسێت:

پەیوەندی نێوان ئەحمەد شەرع و هێزەکانی سوریای دیموکرات بە فەرماندەیی مەزڵوم عەبدی زۆر ئاڵۆزە، تێکەڵەیەکە لە هەوڵی نزیکبوونەوە لەژێر چاودێری هاوپەیمانان و ئاڵنگاریی خۆئامادەکردن بۆ شەڕ لە سەر ئەرز. لەکاتێکدا لەم دواییانەدا چەندین ڕێککەوتن بۆ یەکخستنی دامەزراوەکان واژۆ کراون، بەڵام هێشتا ئاستەنگە گەورەکان ماون، دیارترینیان کاریگەریی نفوزی تورکیایە کە باڵی بەسەر هەر ئەگەرێکی باشترکردنی ئەم پەیوەندییانەدا دەکێشێت.
(١)
هەنگاوێک بۆ پێشەو یەکێک بۆ دواوەوە!
لە مانگی ئاداری ٢٠٢٥، ئەحمەد شەرع ڕێککەوتنێکی لەگەڵ فەرماندەی هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) مەزڵوم عەبدی بە سپۆنسەری ئەمریکا واژۆ کرد، بە ئامانجی یەکخستنی دامەزراوە مەدەنی و سەربازییەکانی کورد لەناو دەوڵەتی سووریادا. ئەم ڕێککەوتنە، کە دوای ڕووخانی ڕژێمی بەشار ئەسەد هات، زۆری نەخایاند خاڵە سەرەکییەکانی جێبەجێ نەکران، گرنگترینیان پێداگری دیمەشقە لەسەر چەکداماڵینی هێزە کوردییەکان و هەڵوەشانەوەیان لەناو سوپای سووریادا، ئەمەش پێچەوانەی ویستەکانی کوردە بۆ پاراستنی تایبەتمەندی و سەربەخۆیی سەربازییان. بەڵام دانوستانەکان لەسەر پرسە گرنگەکانی وەک دەروازە سنوورییەکان و کێڵگە نەوتییەکان بەردەوامن، ئەمەش ئاماژەیە بۆ بوونی گفتوگۆ، هەرچەندە خاو و پڕ لە گرژی بێت.
(٢)
دەستی شاراوەی تورکیا
تورکیا ڕۆڵێکی سەرەکی لەم هاوکێشەیەدا دەگێڕێت. دوای هاتنە سەرکاری شەرع، ئەنقەرە ڕایگەیاند کە ئیدارەی سووریا داوای پشتیوانی سەربازی لێکردووە، و شەرع سەردانی تورکیای کرد و لەگەڵ سەرۆک ئەردۆگان کۆبووەوە. ئەم نزیکبوونەوەیە قووڵایی پەیوەندی نێوان هەردوو لایەن نیشان دەدات. تورکیا، کە هەسەدە بە ڕێکخراوێکی تیرۆریستی دەزانێت، بە توندی فشار دەخاتە سەر شەرع بۆ دڵنیابوون لەوەی کە هیچ قەوارەیەکی کوردی سەربەخۆ لەسەر سنوورەکانی باشووری دروست نەبێت. تەنانەت ئەنقەرە هەڕەشەی دەستوەردانی ڕاستەوخۆ دەکات بۆ ڕێگریکردن لە هەر هەوڵێک بۆ دابەشکردنی سووریا، کە ئەمەش سنوورێک بۆ هەر مافێک دادەنێت کە شەرع بتوانێت بە کوردەکانی بدات.
ئەم کاریگەرییەی تورکیا بە شێوەیەکی بەرچاو نەرمی نواندنی ئەحمەد شەرع لە مامەڵەکردن لەگەڵ پرسی کوردی سنووردار کردوە. لەکاتێکدا شەرع هەوڵ دەدات سووریا یەکبخاتەوە، تورکیا پشتیوانی ئەم ئاراستەیە دەکات بە مەرجێک کە هێزە کوردییەکان چەک دابنێن و بە تەواوی یەکبخرێن، کە ئەمەش لەگەڵ ویستەکانی کورد بۆ پاراستنی ئاستێک لە خۆبەڕێوەبەریدا ناکۆکە.
(٣)
هیوایەک یان سەرابێک؟
سەرەڕای ئاڵنگارییەکان، هیوایەک لە بەردەوامبوونی گفتوگۆ لە نێوان دیمەشق و هەسەدە، و ڕۆڵی ئەمریکا و فەرەنسا وەک نێوەندگیرێک، دەبینرێت. ئەگەر شەرع بتوانێت گەرەنتی ڕاستەقینە بۆ مافە کلتووری و ئیدارییەکانی کورد لە چوارچێوەی دەوڵەتی سووریادا دابین بکات، ئەوا ئەمە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە بنیاتنانی متمانە. هەروەها، فشاری تورکیا، بە شێوەیەکی دژوار، لەوانەیە بەرەو چارەسەرێک ببات کە هێزە کوردییەکان یەکبخات، هەرچەندە لەژێر کۆنترۆڵی ناوەندی تونددا بێت، کە ئەمەش لەوانەیە ببێتە هۆی سەقامگیرییەکی ڕێژەیی.
بەڵام، دەبێت واقعبین بین، کۆنترۆڵی تورکیا بەسەر بڕیارە سیاسییەکانی ئەحمەد شەرع ڕێگرێکی گەورەیە لەبەردەم بەدەستهێنانی هەر شێوەیەک لە خۆبەڕێوەبەری یان تایبەتمەندی کوردی کە لەوانەیە لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی تورکیادا ناکۆک بێت. ئەنقەرە ئەوپەڕی تواناکانی بەکاردێنێ بۆ ئەوەی هیچ قەوارەیەکی کوردی بەهێز لەسەر سنوورەکانی دروست نەبێت. بەڵام ئەم خواستەی تورکیاش لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی ئیسرائیل کە نایەوێ دەوڵەتێکی ئیسلامی سەربە تورکیا دراوسێی بێت و هەروەها لە داهاتودا لەگەڵ بەرژەوەندی وڵاتانی عەرەبی و ستراتیژی وڵاتانی زلهێزدا ناگونجێ و سوریا بەرەو گەڕی شەڕێکی ناوخۆیی مەترسیدار دەبات و کورد دەبێ خۆی بۆ ئامادەکات..